Houdt u vocht vast?
Het kan voorkomen dat u ergens in het lichaam een abnormale ophoping van vocht heeft. Dat kan verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaken zijn:
Veneus oedeem
Hierbij zijn de aderen niet voldoende in staat het vocht dat door de slagaders naar een gebied gepompt wordt, weer af te voeren. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij lekkende kleppen in de aders, of omdat er te weinig activiteit is waardoor de pompwerking minder is. In een enkel geval kan er ook een orgaanprobleem aan ten grondslag liggen, zoals hartfalen.
Traumatisch of post-operatief oedeem
Na een letsel of operatie treedt er in dat gebied vaak een zwelling op. Het lichaam zorgt hier zelf voor om het gebied te immobiliseren en te repareren. Als dit te lang duurt is er sprake van pathologie.
Lymfoedeem
Dit treedt in sommige gevallen op na een operatie voor kanker, waarbij er lymfeklieren zijn weggehaald. Hierdoor is de normale afvoer van het vocht door de lymfevaten geblokkeerd en kan er een zwelling ontstaan. Ook kan de schade aan het afvoersysteem later ontstaan. Bijvoorbeeld door bestraling, of een doorgemaakte wondroosinfectie (erysipelas).
Lipoedeem
Hierbij is er in eerste instantie geen vochtophoping, maar een verstoorde vetstofwisseling, waardoor het bindweefsel dikker wordt. Oedeemfysiotherapie heeft dan meestal weinig effect op de omvang, tenzij er bovenop het lipoedeem een lymfoedeem aanwezig is. Uw oedeemfysiotherapeut weet ook hoe te handelen bij lipoedeem.
Andere oorzaken
Oedeem kan ook optreden door het gebruik van bepaalde medicatie. Een bekend voorbeeld hiervan is het langdurig gebruik van een hoge dosis Prednison.
Wie behandelt u?
Bij De Clavers zijn Ann de Maat (methode Vodder) en Marcel van Dijk gespecialiseerd oedeemfysiotherapeut. Naast een goede diagnostiek en metingen kunnen zij diverse behandelmethoden inzetten om uw oedeem te verminderen:
- Manuele lymfedrainage
Dit is een zachte massagetechniek waarmee het lymfesysteeem gestimuleerd wordt, waardoor er meer vocht afgevoerd kan worden uit een gebied.
- Oefentherapie
Oefeningen zijn belangrijk om een goede pompfunctie in het lichaam te krijgen en zo de afvoer te stimuleren. Ademhalingsoefeningen spelen hierbij een belangrijke rol.
- Compressietherapie
Om te voorkomen dat het vocht terugkomt én om een betere pompwerking te krijgen kan er gebruik gemaakt worden van compressietherapie. Dit kan door middel van zwachtelen, een aangemeten therapeutische elastische kous (TEK), niet-elastische verbanden (FarrowWrap®, Reid Sleeve®, CircAid®) of met intermitterende compressietherapie (pressotherapie).
- Lymfetaping
Met behulp van een speciale tapemethode wordt de afvoer van vocht uit een gebied gestimuleerd. Door de tape is er een toename van beweging in het onderhuids bindweefsel, waardoor de daar aanwezige lymfevaten worden gestimuleerd.
- Zelfmanagement
U kunt zelf veel doen om de afvoer van vocht te stimuleren. Uw fysiotherapeut kan dit samen met u bespreken. Zelfmanagement bestaat uit:- Zelfmassage
- Oefeningen
- Hoog leggen
- In balans brengen belasting en belastbaarheid
Partners
Ann de Maat en Marcel van Dijk zijn lid van de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie binnen de Lymfologie en Oncologie. Binnen de provincie Zeeland komen alle oedeemfysiotherapeuten regelmatig samen om beroepsinhoudelijke zaken te bespreken, informatie avonden bij te wonen en ervaringen te delen.
